De darmflora van jouw hond is bepalend voor zijn gedrag

25 januari 2019

Gedrag van honden kan worden verklaard vanuit verschillende disciplines. Microbiologie is hier één van. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar de bacteriën in de darmen en hun effect. Men heeft nu ontdekt dat er communicatie plaats vindt tussen de hersenen of het centraal zenuwstelsel en de darmen of het enterisch zenuwstelsel, ook wel de gut-brain axis genoemd. De samenstelling van de darmflora of microbioom blijkt invloed te hebben op hoe dieren zich bewegen, voelen en gedragen. Angst, agressie en stress worden aangestuurd door deze bacteriën. 

Agressie

Recent onderzoek toont aan dat de samenstelling van de darmflora een directe invloed heeft op de hersenfunctie. Er werd een verband gezien tussen een verstoorde darmflora en een afname of juist toename van agressief gedrag bij honden. Het onderzoeksteam van Kirchoff, Udell en Sharpton onderzocht een groep dieren uit een opvang. Men onderzocht 31 honden die in beslag waren genomen en afkomstig waren uit de vechthondenwereld. Van deze honden vertoonden er 21 honden agressief gedrag, de 10 overige vertoonden dit niet. Bij deze honden werden er stoelgangstalen genomen, om zo de darmflora te kunnen bepalen. Er werd een duidelijk verband gezien tussen de samenstelling van de darmflora en de agressie. Ook blijkt de darmflora een belangrijke indicatie te zijn voor de aanleg van agressie, nog voordat het gedrag zich uit. Met dit onderzoek wil men vooral aantonen dat vervolgonderzoek nodig en zinnig is. Er is ondertussen bevestigd dat er onderzoeken volgen. De resultaten van deze onderzoeken zouden van groot belang kunnen zijn voor een betere diagnose wanneer probleemgedrag zich stelt.

Geluk en depressie

Serotonine is gekend als het gelukshormoon. Velen denken dat deze neurotransmitter in de hersenen wordt aangemaakt, maar in werkelijkheid wordt maar liefst 90% van dit hormoon in de darmen gemaakt. Darmbacteriën kunnen tryptofaan produceren, een aminozuur die we nodig hebben voor de aanmaak van serotonine. Tryptofaan heeft een invloed op de serotoninespiegel en uiteindelijk dus ook op het gedrag. We weten nu dat fructose zich bindt aan tryptofaan. Een slechte opname van fructose in de darmen kan daarom leiden tot depressie, verlaagde pijngrens, slapeloosheid en dwangmatige eetstoornissen. Deze aandoeningen ontstaan allemaal door een te laag serotoninegehalte.

Amerikaanse onderzoekers hebben het microbioom van mensen met een depressie onderzocht. Men ontdekte dat deze mensen veel minder van een bepaalde bacterie - genus Bacteroides -  in hun darmen hebben. Deze bacterie produceert de neurotransmitter gamma-aminoboterzuur, ook wel GABA genaamd. De neurotransmitter heeft een remmende werking en zorgt ervoor dat een teveel aan prikkels wordt tegengehouden. Wanneer dit systeem onvoldoende werkt, kan een mens of dier last krijgen van slapeloosheid, depressie en angstgevoelens.

Angst en stress

Een Canadees onderzoek transplanteerde darmbacteriën van een stabiele groep muizen naar een angstige groep muizen en omgekeerd. De angstige muizen werden minder angstig en de stabiele muizen vertoonden juist meer angstig gedrag. Daarnaast heeft dit onderzoek ook aangetoond dat bij het transplanteren van bacteriën er een verandering in de hersenen plaatsvond. Deze bacteriën hebben namelijk dezelfde werking als Diazepam. Diazepam is een kalmerend middel wat de GABA-neurotransmitters in de hersenen stimuleert en een kalmerend effect heeft. 

Beweging

Wetenschappers hebben aangetoond dat ook bewegingen beïnvloed worden door het microbioom. Zo heeft men ontdekt dat de bacterie Lactobacillus ervoor zorgt dat snelle dieren langzamer gaan bewegen.

Toekomst

Er zijn nog veel dingen die we niet weten. Toch tonen de reeds uitgevoerde onderzoeken een relatie tussen het microbioom en gedrag en emoties. Door verandering van dieet en transplantaties kunnen de bacteriën in de darmen beïnvloed worden. Naast voeding zijn er ook nog andere manieren om de darmflora te manipuleren. Denk hierbij aan medicatie, probiotica kan goede bacteriën toevoegen en antibiotica kan de slechte bacteriën bestrijden. Voeding is dus niet alleen belangrijk voor een gezond lichaam, maar ook voor een gezonde geest.